Vertrouwen of wantrouwen
“Wie kan je nog vertrouwen, tegenwoordig?” is een veelgehoorde klacht. ‘Den Haag’ kleedt ons uit door belastingen en eigen bijdragen te verhogen, respect voor elkaar en elkaars eigendommen is vaak ver te zoeken, de georganiseerde criminaliteit neemt toe en zelfs in de kerk weten we lang niet altijd wat we aan elkaar hebben.
We denken soms dat wantrouwen en disrespect fenomenen van onze tijd zijn. Niets is echter minder waar. Ook in de tijd van de Bijbel kampten de mensen met deze zaken. Ook daar lezen we over diefstal, oneigenlijke belastingmaatregelen en andersoortige uitbuiting van mensen. De enige die werkelijk te vertrouwen is volgens het Woord, is de schepper van hemel en aarde en de inspirator van de Schrift.
Moeten we dan maar vol wantrouwen en wrok ons leven beleven? Liever niet. Ik kies ervoor mensen te vertrouwen, totdat zij mij van het tegendeel overtuigd hebben. Dat kan betekenen dat je soms teleurgesteld raakt, maar het is voor mij in ieder geval een prettiger manier van leven dan wanneer ik overal onraad probeer te bespeuren.
Teleurstelling
In de kerk komen we elkaar af en toe tegen op manieren die we niet prettig vinden. Onze geloofsgenoten vallen soms tegen. Omgekeerd ervaren mijn geloofsgenoten bij mij misschien ook weleens trekjes die ze liever niet zouden kennen. Als we niet uitkijken, kunnen deze zaken ertoe leiden dat we elkaar gaan wantrouwen. Dat is slecht voor onze gemoedsrust en voor onze omgeving.
Soms ervaren we een vertrouwensbreuk in de kerkgemeente. Dat komt extra hard aan omdat we ons juist in de kerk veilig en geborgen willen voelen. Het blijkt dat geschonden vertrouwen maar zeer moeizaam te herstellen valt. Toch is dat precies wat we wel moeten doen. De Bijbel noemt dat vergeving.
Blijven hangen in wat er gebeurd is, levert nooit iets goeds op. We zullen met elkaar weer toekomstgericht moeten raken. Er is veel te doen en we hebben elkaar allemaal nodig, in alle opzichten. Het is dus zaak dat we elkaar opnieuw leren vertrouwen. Het is ook zaak dat we overtuigd blijven van de leiding van God. Zolang we blijven geloven in zijn sturing, zullen we positief en vol optimisme onderweg kunnen blijven.
Het steunen van elkaar is niet alleen wenselijk, het is ook een opdracht. Het laat zien dat we trouw willen zijn in het geloof en dat we elkaar door dik en dun trouw blijven. Er kunnen best hier en daar eens harde woorden vallen, maar toch zullen we dan steeds doorgaan in het vertrouwen dat het goed komt.
Rentmeesterschap
De Bijbel roept ons op om trouw en verstandig te zijn in diverse opzichten. We vangen dat vaak in het woord ‘rentmeesterschap.’ Rentmeesterschap houdt in dat ik mijn door God gegeven talenten inzet voor zijn zaak. Het betekent dat ik op een goede manier met mijn lichaam omga. God wil immers met zijn Geest in ons wonen. Ik zal dus voorzichtig met dat lichaam om moeten gaan door voldoende rust te nemen, beweging tot een gewoonte te maken en er een gezond eetpatroon op na te houden.
Van het lichaam kom je al snel op het rentmeesterschap over de tijd. Naast het belang van voldoende nachtrust is het ook nodig regelmatig even helemaal los te komen van de dagelijkse werkzaamheden en beslommeringen. Daarom heeft de Heer ons een speciale dag gegeven om tot zijn rust in te gaan. Als de sabbat begint, mag alles even losgelaten worden. Dat veeleisende werk laten we even voor wat het is. De zorgen die ons kwellen, proberen we even te laten gaan. We passen het tempo een beetje aan en concentreren ons op de Heer die ons deze rust geschonken heeft.
Natuurlijk heeft rentmeesterschap ook te maken met het beheer van onze financiën. Hoe leven wij? Gaan we ervan uit dat het geld dat wij verdienen ons voorspoed en rijkdom moet brengen? Dient het om al onze wensen te vervullen? Of dient het vooral om onze onkosten te betalen, onze kinderen en onszelf voldoende te eten te kunnen geven en te kleden en iets achter de hand te houden voor onze oude dag en onze medemens? En, belangrijkst van alles, zijn wij bereid om naar het bijbelse model ons deel aan God af te staan? Het tiendenstelsel is al zo oud als Abraham en werkt nog steeds uitstekend, mits we allemaal meedoen.
Het is een eerlijk systeem waar zowel rijk als arm aan deel kan nemen. De tienden werden in bijbelse tijden gebruikt om de Levieten, die geen eigen land kregen toegewezen, te onderhouden. Vandaag de dag gebruikt de kerk de tiendeninkomsten om haar medewerkers een redelijke beloning te geven om zo en op andere manieren de evangelieboodschap te laten verspreiden.
Crisis en zegen
Helaas is er al een paar jaar sprake van een economische crisis in de wereld, waardoor de geldstromen stagneren. Werknemers worden geconfronteerd met ontslag en andere tegenspoed. Het is dan heel verleidelijk om de tienden maar niet meer af te dragen. Wanneer immers de inkomsten dalen, terwijl de kosten blijven stijgen, dan zul je ergens moeten bezuinigen, nietwaar? Toch is het maar zeer de vraag of het een verstandige keuze is te bezuinigen in de afdracht van tienden. Zegt God niet dat we hem op de proef mogen stellen en dat hij het teruggeven van tien procent van ons inkomen aan hem zal zegenen? En zegt Paulus niet dat God een blijmoedige gever liefheeft? De liefde en zegen van God worden ook duidelijk in de woorden van Jezus als hij zijn leerlingen erop wijst dat de arme weduwe die haar laatste muntjes in de offerkist deponeert, meer heeft gegeven dan de rijken die geven van hun overvloed. God ziet onze trouw en belooft ons die te belonen.
Misschien moet ik u een klein voorbeeld uit mijn eigen leven geven. Toen ik ging werken als predikant werd mij duidelijk gemaakt dat de kerk de tienden al had ingehouden van het traktement dat ik ging ontvangen. Ik was een jonge predikant met een jong gezin en een zeer bescheiden inkomen. Iedere maand was het weer afwachten wat het het langste vol zou houden, het inkomen of de maand. Vaak hield de maand het langer vol. Toch lukte het allemaal op de een of andere manier steeds weer. Op zekere dag kwam ik er tot mijn schrik achter dat de kerk alleen tienden inhield over het basisinkomen en niet over de zogenaamde emolumenten (enkele toeslagen). Dit betekende dat er nog een bedrag aan tienden ingepland zou moeten worden. “Onmogelijk,” was mijn eerste reactie, meteen daarop gevolgd door “maar het moet toch.” En zo gingen wij tienden afdragen, terwijl we daar helemaal geen geld voor hadden. Het bijzondere is dat wij nog steeds iedere maand net wel of net niet uitkwamen. En dat terwijl we ruim tekort zouden moeten hebben. Wij hebben dit altijd als zegen ervaren.
Betrokken blijven
Misschien zijn er zaken in de kerk die u niet prettig vindt. Wellicht bent u zelfs ernstig teleurgesteld in de kerk en is er afbreuk gedaan aan uw vertrouwen. Laat het geen reden zijn om daarom ontrouw te worden in de afdracht van uw tienden. U onttrekt zich daarmee namelijk in dit opzicht aan de zegen van God en dat zou erg jammer zijn.
Het is uitermate belangrijk dat ieder van ons in alle opzichten betrokken blijft bij de kerk. Hoe meer betrokkenheid u ervaart, hoe trouwer u zult zijn in allerlei opzichten en dus ook financieel. Ik mag van harte hopen dat u vertrouwen kunt hebben in de Nederlandse Unie. Ik weet in ieder geval dat er keihard gewerkt wordt om uw vertrouwen niet te beschamen. Maar ook wanneer u op enig moment vertwijfeld of teleurgesteld bent geraakt, blijft het zeer belangrijk om de kerk met uw tienden en gaven te steunen.
De kerk is bedoeld om het evangelie door te geven en zodoende te groeien. Maar dat kan alleen als er voldoende financiën zijn om die groei waar te maken. De kerk kan alleen uitbreiden als de financiën meegroeien. Tot nu toe is dat niet het geval en dat is bijzonder spijtig. Het betekent dat het werk op bepaalde punten dreigt te stagneren en dat is niet wat we met elkaar willen.
Binnen het Algemeen Kerkbestuur willen we optimisme uitstralen. Ja, de kerk staat voor een aantal financiële uitdagingen. Maar dat mag niet leidend zijn. Met Gods hulp zullen we hieruit komen. Uw steun in financiën, tijd, daadkracht en gebed is daarbij onontbeerlijk.
Uw trouw aan en vertrouwen in de Heer zal zijn uitwerking niet missen. Hartelijk dank voor uw inzet en ondersteuning in de kerk. Veel zegen gewenst.
Bert Nab is predikant van Heerlen en Eindhoven, daarnaast is hij districtsvoorzitter van Zuid-Oost Nederland en heeft een landelijke zorg voor rentmeesterschap. Meer van Bert Nab lezen? Kijk op Berts gedachtenspinsels en belevenissen (bertnab.blogspot.nl).
